Pilaszków

     Pierwszym znanym właścicielem Pilaszkowa był rycerz Maciej z Pielaszkowa. Możliwe że to właśnie on zbudował otoczoną drewnianą palisadą siedzibę warowną. Do końca XVIIIw. Ród ten był zamożny (posiadali rozległy majątek), waleczny (pięciu Pilaszkowskich brało udział w 1621r. w bitwie pod Chocimiem) oraz czynnie uczestniczył w życiu publicznym Ziemi Warszawskiej. Od 1789r. Pilaszków oraz przyległe mu tereny były we władaniu Filipa Antoniego Campioniego, kupca który przybył z Werony i prowadzącego sklep korzenny. 
     Podczas Powstania Kościuszkowskiego w dworze od 21 czerwca 1794r.miał swą kwaterę Jan Henryk Dąbrowski i tutaj też 22 czerwca odebrał rozkaz Tadeusza Kościuszki o mianowaniu go generałem-majorem. W powstańczym Obozie nad Utratą oprócz Dąbrowskiego przebywał również Józef Wybicki, gen. Stanisław Mokronowski i książę Józef Poniatowski który tutaj przystąpił do Powstania.
     W 1803r. z powodu zadłużenia majątek został wystawiony na licytację a kolejnym właścicielem został Franciszek Ryx. Rodzina ta osiedliła się tutaj na ponad pół wieku. Aleksander Ryx sprzedał, w 1861r. posiadłość Adamowi Jasińskiemu. Stanisław Wołowski był właścicielem Pilaszkowa w latach 1867-1875 i sprzedał majątek Władysławowi Ciechanowieckiemu, który prowadził tutaj uprawę buraka cukrowego na dużą skalę. 
     Od 1892r. w Pilaszkowie mieszkał Mieczysław Marszewski, który zbudował Most Poniatowskiego w Warszawie oraz most na Bugu w Zegrzu. To właśnie jemu dwór zawdzięcza obecny kształt architektoniczny – na przełomie XIX i XX wieku według projektu architektonicznego Czesława Domaniewskiego dwór rozbudowany został
o piętro i skrzydła boczne.  
     Podczas II wojny światowej wielu ludzi, głównie wypędzonych z Warszawy cywilów i powstańców znalazło schronienie w dworze Marszewskich. Przed kapitulacją Powstania Warszawskiego przebywała tutaj także żona gen. T. Bora Komorowskiego z synem.
     Niedaleko dworku znajduje się Cmentarz Żołnierzy Września którzy zginęli tutaj w bitwie z 12 na 13 września 1939 pomiędzy Armią „Łódź” przedzierającą się na odsiecz Warszawie a dywizją niemiecką „Leibstandarte SS Adolf Hitler”. Antoni Marszewski w maju 1945r. zmuszony został do opuszczenia dworku, jednak zanim to zrobił zdążył uporządkować Cmentarz i umieścić nad jego bramą napis
„Przechodniu, powiedz Ojczyźnie, że wierni jej prawom tu spoczywamy”. 
Po wojnie władze polskie usunęły napis.
     Po opuszczeniu Pilaszkowa przez Antoniego Marszewskiego majątek włączono do PGR-u, przez co był stopniowo dewastowany, rujnowany i niszczał aż do 1985r. kiedy to Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich wykupił i zrekonstruował dwór i 
5-hektarowy XVIII-wieczny park. Chciano wybudować tutaj budynek dydaktyczno-hotelowy jednak wzniesiono Dom Opiekuńczo-Leczniczy dla osób niepełnosprawnych oraz starszych. Według starych planów które się zachowały, odtworzono rozkład alei parkowych. 
     W czerwcu 2003r. na terenie majątku zostało otwarte Muzeum Pojazdów Konnych które posiada 52 pojazdy – bryczki o różnym przeznaczeniu, powozy, wozy chłopskie, karety, sanie, dorożki, wozy cygańskie i inne.

widok dworku

dworek 

na podstawie:
www.ket.ozarow.maz.pl/
www.pilaszkow.domyopieki.pl/